Bemoedigende onderliggende resultaatsontwikkeling, maatregelen om verdere blootstelling aan gestructureerde kredieten te beperken.
In het eerste kwartaal van 2009 behaalde KBC een onderliggende nettowinst van 465 miljoen euro. Dat is beduidend beter dan de 176 miljoen euro winst die werd gerealiseerd in het moeilijke vorige kwartaal. De bedrijfsresultaten hebben zich positief ontwikkeld in alle divisies. De bedrijfsmarges zijn er duidelijk op vooruit gegaan en het niveau van de bedrijfskosten werd verlaagd, terwijl ook de waardeverminderingen op kredieten binnen de verwachtingen bleven en zelf lager waren dan het vorige kwartaal.
Als we ook rekening houden met waardecorrecties op activa en andere uitzonderlijke posten bedroeg het nettoresultaat -3,6 miljard euro. Er werd beslist om de voorzieningen te verhogen voor MBIA, de Amerikaanse monoline-kredietverzekeraar die zijn kredietwaardigheid aanzienlijk zag afnemen. Daarnaast werden de verslechterende economische omstandigheden verdisconteerd in de waarde van de resterende super senior CDO-beleggingen, waardoor hun risicoprofiel verder verlaagd wordt. Alle niet-super senior CDO-beleggingen werden in 2008 al afgeboekt. KBC ging bovendien ook een verzekering aan die de invloed van toekomstige mark-to-marking van het CDO-risico aanzienlijk vermindert.

Financiële hoofdlijnen - 1kw2009

De financiële hoofdlijnen voor het eerste kwartaal van 2009 kunnen worden samengevat als volgt:

Op onderliggende basis stegen de rente-inkomsten met 7% ten opzichte van het vorig kwartaal. Hoewel de kredietgroei vertraagde, werd een fors margeherstel gerealiseerd. Op vergelijkbare basis groeide de kredietportefeuille met 1% tijdens het kwartaal. De nettorentemarge in het bankbedrijf bedroeg 1,80%, een stijging ten opzichte van 1,68% in het vorige kwartaal, inclusief een margestijging van 0,35% in België.

Exclusief muntschommelingen bleef het niveau van de bedrijfskosten stabiel in vergelijking met hetzelfde kwartaal vorig jaar, waarbij de normale kosteninflatie werd gecompenseerd door de invloed van de afbouw van de merchantbankingactiviteiten, het akkoord over de verlaging van de personeelsvergoeding in België en diverse kostenbeheersingsmaatregelen elders. Op onderliggende basis bedroeg de kosten-inkomstenratio van het bankbedrijf voor het kwartaal 58%, tegenover 64% voor het jaar 2008.

De kredietverliezen bleven erg matig in België maar namen, zoals verwacht, toe op een aantal Oost-Europese markten, vooral in Hongarije en Rusland, en ook enigszins in Polen. Wat de buitenlandse kredietportefeuille (buiten België en Oost-Europa) betreft, was er een daling van de kredietverliezen in vergelijking met het vorige kwartaal, ook in Ierland. De kredietkostenratio bedroeg 0,70% op jaarbasis, hetzelfde niveau als voor het volledige boekjaar 2008. De non-performing ratio bedraagt momenteel 2,5%. Omdat de conjunctuurcyclus zijn dieptepunt nog niet bereikt heeft, verwachten we dat de kredietverliezen de komende kwartalen zullen toenemen.

De zwakke prestatie van de aandelenmarkten in het eerste kwartaal bleef de provisie-inkomsten met betrekking tot vermogensbeheer ongunstig beïnvloeden en leidde, in overeenstemming met de resultaten van de stresstesten die eerder werden bekendgemaakt, tot waardeverminderingen op de aandelenportefeuille van het verzekeringsbedrijf voor een bedrag van 0,3 miljard euro. Om de gevoeligheid van de resultaten voor schommelingen in de aandelenkoersen te verminderen werd beslist om de beleggingspositie in aandelen verder te verminderen. Tijdens de eerste drie maanden van het jaar werd de waarde van de aandelenportefeuille verlaagd met 0,6 miljard euro tot 2,1 miljard euro. In april werd nog eens voor 0,5 miljard euro aan aandelen verkocht.

Hoewel de sales- en tradingactiviteiten op de geld- en kapitaalmarkten een goed resultaat neerzetten, werden de inkomsten uit merchantbanking negatief beïnvloed door een waardecorrectie van -3,8 miljard euro in verband met het CDO-risico. De verslechterende economische omstandigheden werden verdisconteerd om de boekwaarde van de resterende super senior CDO-beleggingen te bepalen. Ook de voorziening om het toegenomen tegenpartijrisico op MBIA, de Amerikaanse monoline-verzekeraar die CDO-bescherming biedt, te dekken, werd verhoogd nadat deze zijn herstructureringsplannen had aangekondigd. KBC verkreeg bovendien ook een financiële waarborg van de overheid om verdere CDO-verliezen grotendeels te verminderen.

Inclusief alle ontvangen kapitaalversterkende maatregelen, bedraagt de (pro forma) Tier 1-ratio voor de bankactiviteiten nu 11,0% (8,3% core Tier-1). Voor het verzekeringsbedrijf is de (pro forma) solvabiliteitsmarge gedaald tot 158%.

Steunmaatregelen i.v.m. gestructureerde kredieten

KBC heeft met de Belgische overheid een akkoord gesloten over een oplossing voor de betreffende activa. Luc Philips, die recent werd aangesteld als chief financial and risk officer: "Onze portefeuille gestructureerde kredieten is grotendeels performing, maar is illiquide en daarom moeilijk te waarderen. Dat is een van de oorzaken van de onzekerheid en winstvolatiliteit. Deelnemen aan een door de staat gesteund reddingsplan voor activa, waarbij het risico wordt afgedekt, is voor ons de beste optie om de onzekerheid te beperken. Een dergelijk scenario beschermt ook de solvabiliteit voor de toekomst." Met een wet die werd afgekondigd op 14 april heeft het Belgische parlement een wettelijk kader geschapen om een asset relief reddingsplan mogelijk te maken voor systemische banken in België.
Het aangekondigde plan voor KBC betreft een notioneel bedrag van 20,0 miljard euro (waarop reeds 5,3 miljard waardeverliezen werden geboekt via winst-en-verlies), en omvat:
5,5 miljard euro notionele waarde van de super senior CDO-beleggingen;
14,4 miljard euro notionele waarde van het tegenpartijrisico op MBIA (de Amerikaanse monoline-kredietverzekeraar die kredietbescherming had verstrekt aan KBC)
Tegen betaling van een garantiepremie koopt KBC een garantie van de Staat die 90% van het risico op wanbetaling dekt, na een eerste eigen-verliestranche. De transactie is als volgt gestructureerd:
De eerste eigen-verliestranche wordt bepaald op 3,2 miljard euro (notioneel; alle kredietverliezen worden gedragen door KBC, echter zonder invloed op winst-en-verlies, aangezien dit reeds is gedekt door geboekte waardeverliezen in het verleden)
Verliezen geleden binnen een tweede tranche van 2,0 miljard euro boven de eerste tranche, worden gecompenseerd door de Staat voor 90% (KBC behoudt 10% risico), tegen intekening op nieuwe KBC-aandelen aan marktwaarde. KBC heeft een optie om geen beroep te doen op deze 'aandelengarantie'
Alle verdere verliezen (tot 14,8 miljard euro) worden gecompenseerd door de Staat in cash voor 90% (KBC behoudt 10% risico)

Bijgevolg zal de potentieel negatieve invloed van de betreffende risico's op toekomstige resultaten en solvabiliteit grotendeels geëlimineerd worden. Het nog overblijvende downside risico heeft betrekking op de mark-to-market van de 10% eigen risico-tranche. Indien de marktwaarde van de betrokken producten substantieel zou stijgen, kunnnen er terugboekingen van vroegere waardeverliezen gebeuren.
De totale garantiepremie bedraagt 1,2 miljard euro, volledig upfront geboekt, en een additionele commitment fee van 30 miljoen euro per kwartaal (vóór belastingen). De premie, in combinatie met een positieve waardeaanpassing van 0,4 miljard euro (best effort schatting) zorgt voor een upfront invloed van de transactie op het nettoresultaat van een negatieve 0,8 miljard euro. Dit zal in het tweede kwartaal worden geboekt. Door de transactie verminderen de risicogewogen activa met 6,3 miljard euro.
Eerder in het eerste kwartaal verzekerde KBC zich van een back-up kapitaalsfaciliteit van 1,5 miljard euro vanwege de Vlaamse overheid. Als onderdeel van de hierboven vermelde transactie zal KBC deze back-upfaciliteit gebruiken, door middel van het uitgeven van kernkapitaalinstrumenten waarop de Vlaamse Regionale Overheid zal intekenen.
Inclusief alle kapitaalsversterkende maatregelen bedraagt de (pro forma) Tier-1 ratio van de bankactiviteiten 11,0% (8,3% core Tier-1). Voor de verzekeringsactiviteiten daalde de (pro forma) solvabiliteitsmarge tot 158%
In lijn met de normale procedure, moeten alle maatregelen worden goedgekeurd door de bevoegde regelgevers.

Strategische hoofdlijnen en toekomstige ontwikkelingen
In de tweede helft van 2008 was de economische omgeving erg moeilijk, maar sinds het begin van het jaar zijn de bedrijfsresultaten duidelijk verbeterd. Een groepswijd kostenbeheersingsproject wordt uitgevoerd en de acceptatiecriteria blijven streng inzake kredietverlening in niet-thuismarkten en voor bijvoorbeeld ongedekte consumentenkredieten, kredietverlening in vreemde valuta's, leasing en vastgoedfinanciering. KBC zal haar kredietverleningscapaciteit aan de kerncliënteel in de thuismarkten evenwel maximaal vrijwaren.
Zolang de conjunctuurcyclus zijn laagste peil niet heeft bereikt, verwachten we dat non-performing kredieten wereldwijd zullen blijven toenemen. In dat opzicht houden we vooral de ontwikkelingen in Centraal- en Oost-Europa (inclusief Rusland) en ook Ierland nauwlettend in het oog. Ook de kredietverliezen op de portefeuille asset-backed securities, die eind 2008 werd geherklasseerd naar Leningen en vorderingen, kunnen nog stijgen.
KBC kondigde ook al eerder aan dat het verschillende derivatenactiviteiten binnen KBC Financial Products heeft afgebouwd. In de vorige twee kwartalen werden verliezen geboekt als gevolg van afwikkelingen naar aanleiding van deze afbouw.
KBC is een belangrijke speler in het aanbieden van beleggingsformules aan particulieren, bedrijven en privatebankingcliënten. Het zorgt ervoor dat de cliënten de juiste informatie krijgen en dat de verkochte producten zijn aangepast aan hun risicoprofiel. Daarnaast biedt KBC kapitaalbescherming op een groot deel van de beleggingsproducten voor particulieren. In de huidige omgeving, waarin de waarde van diverse activa aanzienlijk is gedaald, is het aantal klachten van cliënten in de hele sector toegenomen. KBC houdt vast aan zijn beleid dat, als in individuele gevallen tekortkomingen vanwege KBC worden vastgesteld, het zijn verantwoordelijkheid zal opnemen.